Wetlands of Rhodes Island by Stamatis Moschous
ΥΓΡΟΤΟΠΟΙ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ- ΑΦΘΑΡΤΑ ΝΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
(Greek text - see below)
IMPERISHABLE WATER AND THE QUESTION OF DEVELOPMENT
The importance of conservation and protection
The wetlands of Rhodes are an important part of the natural heritage of our island. The significance and the importance of the conservation of such sensitive ecosystems has important priority for many reasons. The great variety of ecological conditions in wetlands favors the existence, development and survival of a rich flora and fauna connected to each other, creating a wondrous but at the same time fragile ecosystem. Ecosystems provide conditions for the life, reproduction and development of many animal species but also permit a stopover for migratory birds. Many species are associated with them for breeding purposes, while others frequent them continuously or intermittently for nutritional reasons. Thus, the survival of a large number of the species depends on the conservation of wetlands. Even small wetlands are important refuges for birds during their movements. They serve as temporary resting places at times of travel due to heavy winter or drought, or act as temporary additional shelters in the greater region of large wetlands.
Problems and pressures they encounter
However, many wetlands of Rhodes, despite the importance and the urgent need for conservation of their ecosystems, unfortunately encounter a variety of strong anthropogenic pressures and have been or are still threatened with total destruction due to hotel units construction or expansion projects. It should be pointed out that rare species of birds have been informally observed in many of them. The loss and degradation of wetlands affects the natural environment of much wider areas. Besides the direct environmental effects on ecosystems and biodiversity, the loss of wetlands affects the diversity of the island landscape and therefore its quality as well as the local cultural heritage. At that rate and with the alterations and interventions, which have been observed in the wetlands of the island, the state of our wetlands tends to be characterized catastrophic and irreversible. Especially in recent years human activities degrade and cause to shrink at an alarming rate these ecosystems with the sudden and uncontrolled construction of more and more tourist facilities. Small wetlands in particular, which are more vulnerable because of their size, are now the most endangered ecosystems and it seems that many of them will disappear if we do not care for their proper management. Any disappearance of wetlands will be a serious blow to the biodiversity of the island as the populations of hundreds of species which live in or rely solely on them will also disappear.
Protection & Management
The wetlands of the island should be exploited in the best possible way. Their protection and management should be the central objective. The recent legislation about the creation of a list that recognizes and sets limits to some wetlands, in order to protect them is definitely positive and can be the first step towards a new beginning, but only if the laws are implemented we will be able to confidently say that we have managed the first goal. Then, the local community itself plays an important role in protecting its own local ecosystems. In other countries the local community is struggling in issues concerning their natural environment and cultural heritage. The local community should therefore understand the importance of these ecosystems, the values that they give us and the functions they perform and assist their proper management and exploitation.
Exploitation of our natural heritage
A first proposal could be a gentle and sustainable use of wetlands, which can contribute to the attraction of new environment-sensitive tourists, resulting in the tourism upgrading of the island. Wetlands worldwide are areas of ecotourism development activities, bird watching in particular, and areas ideal for environmental information and education in practice. Within this context, ecotourism is a real incentive to protect these ecosystems. Ecotourism is a form of tourism that exploits the environment and its cultural characteristics to promote economic and political contribution to the protection of the environment and local communities.The island of Rhodes can be made accessible to a significant number of visitors, as long as there are some high quality infrastructure elements and public information.
Wetlands can also be an important tool in education about the environment and sustainability. The large number of wetlands and their distribution throughout the island offers easy access to at least two or even more wetlands from any part of the island. Their importance and contribution to education, starts from the possibility of the experiential approach they can offer. Besides, wetlands are an attraction for students, as the presence of a number of species of birds, makes education interesting and impressive.
It should be understood that the protection of wetlands and of the natural environment in general relies on all of us so that the next generations can also enjoy them. If wetlands are lost, no technological application can restore them.
ΥΓΡΟΤΟΠΟΙ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ- ΑΦΘΑΡΤΑ ΝΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Η σημασία της διατήρησης και προστασίας των υγροτόπων της Ρόδου
Οι υγρότοποι της Ρόδου αποτελούν ένα σημαντικό κεφάλαιο της φυσικής κληρονομιάς του νησιού μας. Η σπουδαιότητα και η σημασία της διατήρησης των ευαίσθητων οικοσυστημάτων αυτών αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για πολλούς λόγους. Η μεγάλη ποικιλία οικολογικών συνθηκών που επικρατεί στους υγροτόπους ευνοεί την ύπαρξη, ανάπτυξη και επιβίωση μιας πλούσιας σε είδη χλωρίδας και πανίδας που συνδέονται μεταξύ τους, δημιουργώντας ένα θαυμαστό αλλά και ταυτόχρονα ευάλωτο οικοσύστημα. Τα οικοσυστήματα αυτά αποτελούν χώρο διαβίωσης, αναπαραγωγής και ανάπτυξης για μεγάλο αριθμό ζωικών ειδών, αλλά και ενδιάμεσο σταθμό παραμονής μεταναστευτικών πουλιών. Πολλά είδη συνδέονται µε αυτούς για λόγους αναπαραγωγής, ενώ άλλα συχνάζουν εκεί συνεχώς ή κατά διαλλείματα για τροφικούς λόγους. Έτσι, η επιβίωση μεγάλου μέρους των ειδών, εξαρτάται από τη διατήρηση των υγροτόπων. Ακόμα και οι μικροί υγρότοποι αποτελούν σημαντικά καταφύγια των πουλιών κατά τη διάρκεια των μετακινήσεων τους. Λειτουργούν σαν προσωρινοί χώροι ανάπαυσης σε περιόδους μετακινήσεων λόγω βαρυχειμωνιάς ή ξηρασίας, είτε λειτουργούν σαν προσωρινά βοηθητικά καταφύγια στην ευρύτερη περιφέρεια των μεγάλων υγροτόπων.
Προβλήματα και πιέσεις που αντιμετωπίζουν
Όμως, πολλοί υγρότοποι της Ρόδου, παρόλη τη σημασία και την επιτακτική ανάγκη για τη διατήρηση των οικοσυστημάτων αυτών, δυστυχώς δέχονται ποικίλες ισχυρές ανθρωπογενείς πιέσεις και απειλήθηκαν ή απειλούνται ακόμα µε ολοκληρωτική καταστροφή λόγω σχεδίων ανέγερσης ή επέκτασης ξενοδοχειακών μονάδων. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σε πολλούς από αυτούς έχουν ανεπίσημα παρατηρηθεί σπάνια είδη πουλιών. Η απώλεια και υποβάθμιση των υγροτόπων, επηρεάζει το φυσικό περιβάλλον πολύ ευρύτερων περιοχών. Εκτός από τις άμεσες περιβαλλοντικές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα και την βιοποικιλότητα, η απώλεια υγροτόπων επηρεάζει την ποικιλότητα του νησιωτικού τοπίου και επομένως την ποιότητά του καθώς και την τοπική πολιτιστική κληρονομιά. Με τους ρυθμούς αυτούς και τις αλλοιώσεις-παρεμβάσεις που έχουν παρατηρηθεί σε υγροτόπους του νησιού, η κατάσταση των υγροτόπων μας τείνει να χαρακτηριστεί καταστροφική και μη αναστρέψιμη. Κυρίως τα τελευταία χρόνια οι ανθρώπινες δραστηριότητες υποβαθμίζουν και συρρικνώνουν με ανησυχητικούς ρυθμούς τα οικοσυστήματα αυτά. Ιδιαίτερα οι μικροί υγρότοποι, που είναι πιο ευάλωτοι λόγω μεγέθους, είναι σήμερα τα περισσότερο απειλούμενα οικοσυστήματα και φαίνεται ότι αρκετοί από αυτούς θα εξαφανιστούν εάν δεν φροντίσουμε για την σωστή διαχείριση τους. Τυχόν εξαφάνιση των υγροτόπων θα είναι ένα σοβαρό πλήγμα για τη βιοποικιλότητα του νησιού καθώς μαζί τους θα εξαφανιστούν και οι πληθυσμοί εκατοντάδων ειδών που ζουν ή βασίζονται αποκλειστικά σε αυτούς.
Προστασία & διαχείριση
Οι υγρότοποι του νησιού θα πρέπει να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. H προστασία και η διαχείριση τους θα πρέπει να αποτελέσει τον κεντρικό στόχο. Θετική κρίνετε μεν η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση με την δημιουργία ενός καταλόγου που αναγνωρίζει και θέτει τα όρια σε κάποιους υγροτόπους, με σκοπό την προστασία τους που σαφώς και μπορεί να αποτελέσει το πρώτο βήμα για μια νέα αρχή αλλά μόνον εάν τελικώς εφαρμοστούν οι νόμοι θα μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε πως καταφέραμε τον πρώτο στόχο.
Έπειτα, η ίδια η τοπική κοινωνία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην προστασία των δικών της τοπικών οικοσυστημάτων. Σε άλλες χώρες η τοπική κοινωνία είναι αυτή που αγωνίζεται σε θέματα που αφορούν το φυσικό τους περιβάλλον και την πολιτιστική τους κληρονομιά. Η τοπική κοινωνία θα πρέπει λοιπόν να κατανοήσει την σημασία των οικοσυστημάτων αυτών, με τις αξίες που μας δίνουν και τις λειτουργίες που επιτελούν και να αποτελέσουν των αρωγό για την ορθή διαχείριση και αξιοποίηση τους.
Αξιοποίηση της φυσικής μας κληρονομιάς
Μία πρώτη πρόταση θα μπορούσε να αποτελέσει την ήπια και αειφόρο αξιοποίηση των υγροτόπων, η οποία μπορεί να συμβάλλει και να αποτελέσει μοχλό έλξης νέων και ευαισθητοποιημένων τουριστών με αποτέλεσμα την τουριστική αναβάθμιση του νησιού. Οι υγρότοποι αποτελούν σε παγκόσμιο επίπεδο χώρους ανάπτυξης δραστηριοτήτων οικοτουρισµού και ειδικότερα παρατήρησης πουλιών, αλλά και ιδανικούς χώρους για περιβαλλοντική ενημέρωση και εκπαίδευση στην πράξη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο οικοτουρισμός είναι ένα αληθινό κίνητρο για την προστασία των οικοσυστημάτων αυτών. Ο οικοτουρισμός είναι μια μορφή τουρισμού που αξιοποιεί το περιβάλλον και τα πολιτιστικά του χαρακτηριστικά με στόχο την οικονομική και πολιτική προσφορά στην προστασία του περιβάλλοντος και της τοπικής κοινωνίας. Το νησί της Ρόδου μπορεί να γίνει προσιτό σε σημαντικό αριθμό επισκεπτών, αρκεί να υπάρχουν μερικά υψηλής ποιότητας στοιχεία υποδομής και πληροφόρησης του κοινού.
Οι υγρότοποι μπορούν επίσης να αποτελέσουν σημαντικό εργαλείο στην εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία. Ο μεγάλος αριθμός των υγροτόπων και η κατανομή τους σε όλη την έκταση του νησιού προσφέρει την δυνατότητα εύκολης πρόσβασης σε τουλάχιστον δύο ή ακόμα και περισσότερους υγροτόπους από οποιαδήποτε περιοχή. Η σημασία και η συνεισφορά τους στην εκπαίδευση, ξεκινά από την δυνατότητα της βιωματικής προσέγγισης που μπορούν να προσφέρουν. Έπειτα, οι υγρότοποι αποτελούν πόλο έλξης για τους μαθητές μιας και η παρουσία ειδών πουλιών, κάνουν την εκπαίδευση ενδιαφέρουσα και εντυπωσιακή.
Θα πρέπει να κατανοηθεί πως η προστασία των υγροτόπων αλλά και του φυσικού περιβάλλοντος γενικότερα αποτελεί υποχρέωση όλων μας έτσι ώστε και οι ερχόμενες γενιές να μπορούν να χαίρονται τους υγροτόπους και το φυσικό περιβάλλον της Ρόδου. Αν οι υγρότοποι αυτοί χαθούν, καμιά τεχνολογική εφαρμογή δεν μπορεί να τους επανασυστήσει.
Μοσχούς Σταμάτης
Περιβαλλοντολόγος
« Mujsic and Ecosystems by Phivos-Angelos Kollias | Issues on Rhodes in need to be faced as identified by Nikos Kasseris »